Các bệnh xương khớp ảnh hưởng đến rất nhiều người trưởng thành trên toàn thế giới. Trong thời thơ ấu, trẻ nên được bảo vệ bởi công thái học thích hợp, tránh mắc phải những vấn đề lớn hơn ở giai đoạn sau của cuộc đời. Khởi đầu tốt nhất bắt đầu từ việc cha mẹ và thầy cô cần hiểu về những ảnh hưởng to lớn và tạo nên một môi trường tốt về mặt công thái học.
Tầm quan trọng của công thái học cho trẻ
Một nghiên cứu vào năm 2020 đánh giá tác động của công thái học đối với trẻ em học trực tuyến trong thời kỳ đóng cửa do Covid‐19 cho thấy:
- Học sinh từ 10-17 tuổi trải qua cảm giác khó chịu ngày càng tăng.
- Cha mẹ không am hiểu về công thái học và các vấn đề liên quan đến nguy cơ công thái học.
Minh họa số liệu nghiên cứu năm 2020.
Dạy cho trẻ em về công thái học sớm cũng quan trọng như dạy về chế độ dinh dưỡng hay tập thể dục. Một số lợi ích mà trẻ nhận được khi được chỉ dạy về công thái học đúng:
- Giảm nguy cơ chấn thương: Tình trạng căng khớp, lưng và cổ cùng các chấn thương chuyển động lặp đi lặp lại như hội chứng ống cổ tay sẽ được cắt giảm.
- Tăng năng suất: Có thể tập trung tốt hơn vào các nhiệm vụ đang làm, dẫn đến cải thiện năng suất và hiệu quả trong học tập.
- Tăng cường sức khỏe về lâu dài: Những thói quen lành mạnh khi còn nhỏ có thể giúp ngăn ngừa rối loạn cơ xương, béo phì và các vấn đề sức khỏe khác liên quan đến việc ngồi không đúng tư thế.
- Cải thiện tâm trạng: Sự khó chịu về thể chất thường dẫn đến những cảm xúc tiêu cực. Dạy công thái học cho trẻ từ sớm là bạn đã thiết lập cho chúng những thói quen tốt để gia tăng cảm xúc tích cực.
Thiết lập môi trường công thái học tốt cho trẻ
Sau đây là một số ví dụ thực tiễn về công thái học cho trẻ cùng những lý giải về mặt lợi ích mà nó mang lại. Chúng tập trung vào tư thế của trẻ, đặc điểm môi trường học tập và việc sử dụng ba lô.
1. Cơ thể
1.1. Phần thân trên
Những đứa trẻ thường học tập với đầu hơi hướng về phía trước, khuỷu tay sát cơ thể, tay đưa ra trước quá mức hay cổ tay đặt sai vị trí cầm chuột. Những hành động này có thể dẫn đến sai tư thế chuẩn, gây căng cổ và vai, làm đau và mệt mỏi cho trẻ.
Bạn có thể can thiệp vào một số yếu tố để hỗ trợ trẻ như:
- Đặt màn hình máy tính ngay trước mặt trẻ trong khoảng chiều dài cánh tay, để máy không bị nghiêng trái hay phải
- Cho trẻ nghỉ giải lao sau mỗi 30-60 phút và khuyến khích trẻ tập một vài động tác giãn cơ cần thiết
- Điều chỉnh độ cao của bàn phím và chuột để trẻ không phải với lấy chúng
- Hướng dẫn trẻ di chuyển chuột bằng cẳng tay chứ không chỉ bằng cổ tay
1.2. Phần thân dưới
Giá kê chân cho trẻ.
Dạy trẻ đặt chân thoải mái trên sàn nhà, đầu gối ở góc 90° so với mặt đất và không để bất kỳ vật nào cản trở phần thân dưới của trẻ sẽ giúp:
- Giảm áp lực lên mặt sau của đùi và giúp cơ thể của học sinh thẳng hàng
- Tránh làm tăng áp lực lên các mô và cơ ở lưng
- Ngăn ngừa cảm giác khó chịu, căng thẳng, đau đớn và mệt mỏi cho cơ thể
Một số cách giúp cải thiện sự thoải mái khi ngồi bao gồm:
- Sử dụng giá kê chân nhằm cung cấp cho trẻ một bề mặt ổn định để đặt chân lên
- Di chuyển máy tính xuống bề mặt thấp hơn để trẻ không phải ngồi trên một chiếc ghế cao đến mức chân chúng không thể chạm sàn
- Đặt đệm/gối chắc chắn bên dưới mông trẻ nếu không có ghế với khả năng điều chỉnh độ cao
2. Ghế ngồi
2.1. Khả năng điều chỉnh
Nếu ghế ngồi quá lớn hoặc quá nhỏ, trẻ sẽ trong tư thế không trung lập, khiến bé mệt mỏi nhanh hơn, bị căng và đau khắp cơ thể. Trong trường hợp này, bạn có thể:
- Trang bị cho bé ghế công thái học với khả năng điều chỉnh linh hoạt
- Giáo dục trẻ về tầm quan trọng của việc không sử dụng chân ghế như một giá kê chân
2.2. Tựa lưng
Phần tựa lưng giúp duy trì độ cong tự nhiên của lưng dưới trẻ. Một chiếc tựa lưng tốt giúp duy trì độ cong bình thường của cột sống. Ngoài ra, tựa lưng thoải mái làm giảm các tư thế sai lệch, đem đến cho trẻ cảm giác thoải mái suốt ngày dài. Ngược lại, nếu không có chiếc tựa lưng hỗ trợ phù hợp, trẻ có thể ngồi sai tư thế, dẫn đến mệt mỏi, đau và tê.
Bạn có thể thực hiện một số biện pháp sau để bảo vệ trẻ:
- Lựa chọn ghế có hỗ trợ tựa lưng và có thể tùy chỉnh độ cao phù hợp, nếu có thể
- Đặt một chiếc gối hoặc một chiếc khăn cuộn lại phía sau lưng để hỗ trợ lưng dưới của trẻ
2.3. Tay vịn
Tay vịn quá cao buộc trẻ nâng cao vai, gây đau và tê cứng ở vai và cổ. Tay vịn quá thấp sẽ khiến trẻ bị trượt và nghiêng về một bên. Tay vịn quá rộng buộc trẻ phải vươn khuỷu tay và cúi người về phía trước dẫn đến mỏi cơ ở vai và cổ. Mặt khác, tay vịn chuẩn giúp phân bổ lại trọng lượng của phần trên cơ thể và giảm mỏi cẳng tay khi đánh máy.
Một số biện pháp giúp cải thiện vấn đề này có thể kể đến như:
- Lựa chọn ghế có đệm tay vịn thoải mái, nếu có thể
- Đặt một tấm xốp nhỏ lên trên tay vịn của ghế
- Thay thế tay vịn bằng tay vịn có thể điều chỉnh
3. Ánh sáng
Thiết lập nguồn sáng phù hợp.
Quá nhiều hoặc quá ít ánh sáng có thể cản trở quá trình học tập của trẻ. Tầm quan sát của trẻ cần không có ánh sáng phản chiếu và gây chói để đảm bảo sự tập trung xuyên suốt, không cảm thấy khó chịu bởi ánh sáng không phù hợp.
Sau đây là một số tips bạn có thể áp dụng để tối ưu nguồn sáng:
- Thử đặt một chiếc gương áp sát vào màn hình máy tính để xác định nguồn sáng nào đang phản chiếu từ phía trên hoặc phía sau màn hình
- Cho trẻ ngồi đối diện với tường màu tối khi làm việc với máy tính
- Dạy trẻ làm mờ hoặc tắt đèn trên trần nhà và sử dụng đèn bàn học
- Sử dụng chế độ chữ màu đen trên nền trắng để cải thiện độ tương phản
- Trang bị rèm hoặc mành để giảm ánh sáng cửa sổ
- Dán màn hình chống lóa cho máy tính
4. Nhiệt độ
Nếu căn phòng quá lạnh, nó có thể làm giảm tính linh hoạt, sự khéo léo và khả năng phán đoán của trẻ. Nó cũng làm tăng nguy cơ xảy ra tình trạng căng cơ. Trong khi đó, nhiệt độ cao có thể dẫn đến mệt mỏi, khó chịu, nhức đầu và gây giảm hiệu suất. Lúc này, bạn hãy trang bị cho trẻ những trang phục phù hợp khi đến lớp cũng như khuyến khích trẻ nói với giáo viên nếu nhiệt độ quá nóng hoặc lạnh.
5. Sử dụng ba lô
Trẻ mang ba lô đúng cách.
Mang cặp sách quá nặng, trẻ sẽ bị đau cổ, vai và lưng, ảnh hưởng xấu đến tư thế và cột sống. Ngoài ra, nó có thể dẫn đến khó thở và mệt mỏi. Tương tự, nếu trẻ đeo ba lô trên một vai, nó sẽ tạo áp lực lên một bên cơ thể của chúng nhiều hơn bên còn lại. Vậy bạn có thể làm gì để giúp con?
- Bạn cần biết về tầm quan trọng của một chiếc ba lô rộng, dây đai đệm để phân phối trọng lượng tốt hơn.
- Hãy dạy trẻ sử dụng thắt lưng nếu ba lô của các em có thắt lưng và mang ba lô trên cả hai vai.
- Nếu có thể, hãy lựa chọn mua ba lô có bánh xe kéo để các em không phải mang vác nặng trên vai.
- Giáo viên nên đưa ra hướng dẫn rõ ràng về những tài liệu học sinh cần mang đến lớp mỗi ngày và phụ huynh cần dạy con chọn lọc tập vở nào nên đem và cái nào là không cần thiết.
Tips bảo vệ trẻ cha mẹ và thầy cô cần biết
1. Tư thế đúng
Theo các chuyên gia, công thái học với quy tắc 90-90-90 được áp dụng cho người lớn cũng có thể áp dụng cho trẻ em. Đây là cách quy tắc này hoạt động:
- Trẻ nên ngồi thẳng lưng và tạo thành một góc 90° so với đùi.
- Đùi phải nằm phẳng trên ghế, tạo thành một góc 90° so với đầu gối.
- Bàn chân phải nằm phẳng trên sàn và tạo thành một góc 90° với ống chân.
Để đạt được quy tắc trên, bạn sẽ cần một chiếc ghế cho phép điều chỉnh độ cao và tựa lưng. Một lưu ý nữa là ghế làm việc dành cho người lớn sẽ không phù hợp cho trẻ vì đơn giản là chúng quá lớn. Do đó, bạn nên cân nhắc mua ghế công thái học dành riêng cho trẻ em.
2. Nội thất phù hợp
Nội thất công thái học cho trẻ.
Hiện nay có rất nhiều loại bàn dành cho trẻ em và việc đưa ra lựa chọn có thể trở nên thách thức hơn. Dưới đây là một vài điểm cần xem xét dành cho bạn để có những quyết định sáng suốt nhất:
- Trẻ em lớn lên một cách nhanh chóng và bạn cần một chiếc bàn học phù hợp với con bạn ở hiện tại và sau này. Một chiếc bàn có thể tùy chỉnh độ cao sẽ hữu ích đấy!
- Một chiếc bàn tốt tạo cho chúng thói quen di chuyển giữa hai trạng thái đứng và ngồi. Sự nâng hạ linh hoạt giúp chúng không ngồi quá lâu một chỗ, gây hại cho sức khỏe.
- Ghế công thái học chuyên dụng cho trẻ sẽ cung cấp đầy đủ các tính năng có thể điều chỉnh, đệm tốt và đủ chắc chắn cho cả những trò tinh nghịch của trẻ.
3. Máy tính và phụ kiện
Khi con bạn lớn lên, bé có thể sẽ học trên máy tính. Nó có thể là máy tính để bàn, máy tính xách tay hoặc máy tính bảng. Trong đó, máy tính để bàn sẽ có lợi thế nhất định về mặt công thái học, vì màn hình riêng biệt và khả năng sử dụng kệ màn hình hoặc arm màn hình giúp con bạn dễ dàng chỉnh chúng ở vị trí phù hợp nhất.
Nhưng nó tồn tại một điểm bất tiện, khi con bạn di chuyển hoặc học ở trường, máy tính bàn là bất khả. Đó là lúc mà máy tính xách tay phát huy công dụng, dĩ nhiên là đi kèm một chiếc giá đỡ laptop phù hợp nhé!
Tài liệu đọc thêm
-
Công thái học đối với trẻ em ở độ tuổi đi học
Bài nghiên cứu khoa học này bao gồm tất cả những gì liên quan đến công thái học cho trẻ, từ việc nêu ra tầm quan trọng của công thái học đối với trẻ em, những nguy cơ tiềm ẩn đến giải pháp ngăn chặn hiệu quả.
-
Khái niệm cơ bản về công thái học cho trẻ em tại nhà và ở trường
Một vài số liệu được nghiên cứu, những giải pháp thiết thực và dễ thực hiện được mô tả trực quan thông qua hình ảnh minh họa trong bài viết này.
Công thái học cho trẻ là quan trọng và phần nhiều người lớn chúng ta thường không chú ý đủ. Qua bài viết này, Epione hy vọng bạn đã biết được tầm quan trọng của công thái học cho trẻ cũng như sẵn sàng để đồng hành cùng bé trong việc áp dụng công thái học vào môi trường học tập.
